Hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu là gì? Mẫu tải mới nhất

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, hợp đồng 3 bên là một loại thỏa thuận thương mại được ký kết giữa ba bên liên quan, nhằm đảm bảo giao dịch hàng hóa được thực hiện suôn sẻ và minh bạch. Đây là một công cụ pháp lý quan trọng, đặc biệt trong các giao dịch quốc tế phức tạp, nơi có sự tham gia của nhiều bên trung gian. Cùng tìm hiểu về khái niệm hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu, vai trò của từng bên và mẫu hợp đồng 3 bên mới nhất để doanh nghiệp tham khảo.

Hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu là gì?

Hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu là thỏa thuận pháp lý giữa ba bên tham gia, trong đó mỗi bên đảm nhận vai trò cụ thể như bên bán (xuất khẩu), bên mua (nhập khẩu) và bên thứ ba (thường là người nhận hàng hoặc trung gian). Khác với hợp đồng song phương truyền thống, hợp đồng 3 bên thường phức tạp hơn do liên quan đến nhiều quốc gia và yêu cầu phối hợp chặt chẽ giữa các bên.

Hợp đồng 3 bên giúp:

• Đảm bảo tính minh bạch: Mọi điều khoản về giá cả, chất lượng hàng hóa, thời gian giao hàng, và trách nhiệm của từng bên được quy định rõ ràng.

• Giảm thiểu rủi ro: Bên trung gian thường chịu trách nhiệm kiểm tra chất lượng hàng hóa hoặc đảm bảo các thủ tục pháp lý, giúp giảm thiểu tranh chấp.

• Tăng tính linh hoạt: Phù hợp với các giao dịch quốc tế, nơi các bên ở các quốc gia khác nhau và cần một bên thứ ba để điều phối.

Ví dụ:

1/ Công ty A ở Việt Nam ký hợp đồng bán gạo cho công ty B ở Mỹ, nhưng hàng hóa được giao trực tiếp cho công ty C ở Thái Lan để tiêu thụ. Trong trường hợp này:

• Công ty A: Bên bán, xuất khẩu và giao hàng.

• Công ty B: Bên mua, nhập khẩu nhưng không nhận hàng.

• Công ty C: Bên nhận hàng và sử dụng hàng hóa.

2/ Trong một giao dịch xuất khẩu hàng hóa từ Việt Nam sang Mỹ, bên bán là nhà sản xuất tại Việt Nam, bên mua là công ty nhập khẩu tại Mỹ, và bên trung gian có thể là một công ty logistics tại Việt Nam chịu trách nhiệm làm thủ tục hải quan và vận chuyển hàng hóa.

Hợp đồng 3 bên giúp giảm chi phí vận chuyển, tối ưu thời gian giao hàng và tận dụng ưu đãi thuế quan (như C/O Form D trong ASEAN). Theo Luật Thương mại 2005, hợp đồng này phải được lập bằng văn bản và tuân thủ các quy định pháp luật Việt Nam.

Đặc điểm của hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu

• Tính phức tạp: Do có ba bên, các điều khoản về giao nhận, thanh toán, và trách nhiệm cần được quy định rõ ràng để tránh tranh chấp.

• Linh hoạt: Cho phép điều chỉnh các điều khoản thương mại phù hợp với nhu cầu của từng bên, chẳng hạn như chỉ định giao hàng cho bên thứ ba.

• Bảo mật: Các điều khoản thường được bảo mật để bảo vệ lợi ích của các bên, đặc biệt khi có bên trung gian.

• Pháp lý chặt chẽ: Hợp đồng phải tuân thủ Bộ luật Dân sự 2015, Luật Thương mại 2005, và các quy định liên quan đến xuất nhập khẩu tại Việt Nam.

Vai trò của các bên trong hợp đồng 3 bên

• Bên bán (xuất khẩu): Cung cấp hàng hóa đúng chất lượng, số lượng, và thời gian theo hợp đồng. Chịu trách nhiệm mở tờ khai xuất khẩu và cung cấp chứng từ như C/O (nếu có) để bên nhận hàng hưởng ưu đãi thuế.

• Bên mua (nhập khẩu): Thanh toán tiền hàng cho bên bán theo phương thức và thời hạn đã thỏa thuận. Có thể chỉ định bên thứ ba nhận hàng.

• Bên thứ ba (nhận hàng hoặc trung gian): Nhận hàng hóa hoặc đóng vai trò trung gian mua bán, đảm bảo quá trình giao nhận diễn ra suôn sẻ.

Phân loại hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu

Hợp đồng 3 bên có thể được phân loại dựa trên địa điểm giao nhận hàng và vai trò các bên:

Hợp đồng 3 bên: Việt Nam – Nước ngoài – Nước ngoài

• Công ty Việt Nam xuất khẩu hàng hóa cho công ty nước ngoài, nhưng giao hàng trực tiếp đến một quốc gia khác.

• Ví dụ: Công ty A (Việt Nam) bán hàng cho công ty B (Mỹ), giao hàng cho công ty C (Malaysia).

Hợp đồng 3 bên: Việt Nam – Nước ngoài – Việt Nam

• Công ty Việt Nam nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài, nhưng hàng được giao trực tiếp từ nhà sản xuất nước ngoài đến công ty khác tại Việt Nam.

• Ví dụ: Công ty A (Việt Nam) mua máy móc từ công ty B (Nhật Bản), nhưng công ty B chỉ định giao hàng từ nhà máy tại Việt Nam của công ty C.

Hợp đồng 3 bên tại chỗ

• Hàng hóa được mua bán giữa doanh nghiệp Việt Nam và thương nhân nước ngoài, nhưng giao nhận diễn ra trong lãnh thổ Việt Nam, thường áp dụng cho xuất nhập khẩu tại chỗ.

• Ví dụ: Công ty A (Việt Nam) bán nguyên liệu cho công ty B (Hàn Quốc), nhưng giao hàng cho công ty C (doanh nghiệp chế xuất tại Việt Nam).

Nội dung cần có trong hợp đồng 3 bên

Theo Điều 398 Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Thương mại 2005, hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu cần bao gồm các nội dung sau để đảm bảo tính pháp lý và minh bạch:

• Thông tin các bên tham gia: Tên, địa chỉ, mã số thuế, thông tin liên hệ của bên bán, bên mua và bên thứ ba.

• Đối tượng hợp đồng: Mô tả chi tiết hàng hóa (tên, số lượng, chất lượng, quy cách đóng gói).

• Giá cả và phương thức thanh toán: Tổng giá trị hợp đồng, đơn vị tiền tệ, thời hạn và hình thức thanh toán (chuyển khoản, L/C, ủy quyền thanh toán qua bên thứ ba).

• Điều khoản giao nhận hàng: Địa điểm, thời gian giao hàng, điều kiện Incoterms (FOB, CIF, DDP).

• Quyền và nghĩa vụ các bên: Trách nhiệm của từng bên trong giao nhận, thanh toán, khai hải quan và giải quyết tranh chấp.

• Điều khoản bất khả kháng: Quy định về các trường hợp miễn trách nhiệm (thiên tai, chiến tranh).

• Giải quyết tranh chấp: Thỏa thuận về cơ quan trọng tài hoặc tòa án có thẩm quyền.

• Hiệu lực hợp đồng: Thời gian bắt đầu, kết thúc và điều kiện sửa đổi, chấm dứt hợp đồng.

Hợp đồng cần có chữ ký của cả ba bên và có thể công chứng (tùy thỏa thuận) để tăng giá trị pháp lý.

Lưu ý khi soạn thảo và thực hiện hợp đồng 3 bên

• Xác định rõ vai trò các bên: Đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ được quy định minh bạch, tránh tranh chấp.

• Tuân thủ pháp luật: Hàng hóa phải thuộc danh mục được phép xuất nhập khẩu, tuân thủ quy định về thuế GTGT và chứng từ thanh toán (Điều 16 Thông tư 219/2013/TT-BTC).

• Chọn Incoterms phù hợp: Sử dụng điều kiện FOB (giữa bên bán và trung gian) hoặc CIF (giữa trung gian và bên mua) để tối ưu hóa trách nhiệm vận chuyển.

• Thay đổi vận đơn (Switch Bill of Lading): Nếu cần bảo mật thông tin giữa các bên, doanh nghiệp trung gian nên book tàu qua forwarder và thực hiện Switch B/L.

• Tư vấn pháp lý: Tham khảo ý kiến luật sư để đảm bảo hợp đồng phù hợp với luật Việt Nam và quốc tế.

Mẫu hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu mới nhất

Dưới đây là mẫu hợp đồng 3 bên chuẩn, phù hợp với quy định pháp luật Việt Nam năm 2025. Doanh nghiệp có thể tải về và tùy chỉnh theo nhu cầu:

Tải mẫu hợp đồng 3 bên tại đây: Mẫu hợp đồng mua bán hàng hóa 3 bên

Lưu ý: Mẫu hợp đồng trên cần được điều chỉnh theo quy định pháp luật cụ thể của quốc gia liên quan và các điều khoản đặc thù của giao dịch. Doanh nghiệp nên tham khảo ý kiến luật sư trước khi ký kết.

Lợi ích và thách thức của hợp đồng 3 bên

Lợi ích

• Tăng hiệu quả giao dịch: Bên trung gian giúp xử lý các vấn đề phức tạp như thủ tục hải quan, vận chuyển, hoặc thanh toán quốc tế.

• Bảo vệ quyền lợi các bên: Hợp đồng rõ ràng giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và tài chính.

• Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ: Các doanh nghiệp không có kinh nghiệm xuất nhập khẩu có thể dựa vào bên trung gian để thực hiện giao dịch.

Thách thức

• Phí trung gian: Chi phí dịch vụ của bên thứ ba có thể làm tăng giá thành giao dịch.

• Phối hợp phức tạp: Việc điều phối giữa ba bên đòi hỏi sự rõ ràng và hợp tác chặt chẽ để tránh hiểu lầm.

• Rủi ro pháp lý: Nếu hợp đồng không được soạn thảo kỹ lưỡng, có thể phát sinh tranh chấp về trách nhiệm.

Kết luận

Hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình giao dịch quốc tế, giảm chi phí và tăng tính linh hoạt. Để đảm bảo hiệu lực pháp lý và tránh rủi ro, hợp đồng cần được soạn thảo kỹ lưỡng, quy định rõ ràng vai trò, quyền, và nghĩa vụ của các bên. Việc tham khảo ý kiến pháp lý và cập nhật mẫu hợp đồng mới nhất sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện giao dịch suôn sẻ và hiệu quả.

Đừng quên theo dõi Helen Express để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về logistics và vận chuyển hàng hóa nhé!

Helen Express là đơn vị hàng đầu trong Vận Chuyển Quốc Tế và Chuyển Phát Nhanh từ Việt Nam đến Mỹ, Úc, Canada, và nhiều quốc gia. Với dịch vụ “Door to Door”, Helen Express đảm bảo “Nhanh chóng - Chính xác - An toàn - Tiết kiệm.”

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Địa chỉ: 33/9 Quách Văn Tuấn, P. 12, Q. Tân Bình, TP. HCM

• Website: https://helenexpress.com/

• Hotline: 0938 320 357

• Email: info@helenexpress.com

Câu hỏi thường gặp

Hợp đồng 3 bên trong xuất nhập khẩu có bắt buộc công chứng không?

Theo quy định pháp luật Việt Nam, hợp đồng 3 bên không bắt buộc công chứng, nhưng các bên có thể công chứng để tăng giá trị pháp lý và giảm rủi ro tranh chấp.

Hợp đồng 3 bên có giá trị pháp lý như thế nào?

Hợp đồng 3 bên có giá trị pháp lý khi được lập bằng văn bản, có chữ ký của cả ba bên, và tuân thủ các quy định của Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Thương mại 2005.

Làm sao để thay đổi vận đơn trong hợp đồng 3 bên?

Doanh nghiệp trung gian cần book tàu qua forwarder, sử dụng Incoterms phù hợp (FOB, CIF) và thực hiện Switch Bill of Lading để thay đổi thông tin vận đơn theo thỏa thuận.

Hợp đồng 3 bên có thể áp dụng cho hàng hóa cấm xuất nhập khẩu không?

Không, hợp đồng 3 bên chỉ được ký kết cho các mặt hàng nằm trong danh mục được phép xuất nhập khẩu theo quy định pháp luật Việt Nam.

Nguồn tham khảo

• Thư viện pháp luật - Mẫu hợp đồng mua bán hàng hóa 3 bên mới nhất 2025 - https://thuvienphapluat.vn/hoi-dap-phap-luat/839F875-hd-mau-hop-dong-mua-ban-hang-hoa-3-ben-moi-nhat-2024.html

• Luật Việt Nam - Mẫu hợp đồng 3 bên - https://luatvietnam.vn/bieu-mau/mau-hop-dong-3-ben-571-90075-article.html